Jaka jest historia słupskiego warzelnictwa piwa? [ZDJĘCIA]

Podobno w XVII wieku w Słupsku istniało 200 browarów. Liczba imponująca, ale należy pamiętać o skali produkcji takich warzelni piwa. Były to małe wytwórnie, w których pracowało co najwyżej kilka osób, zwykle były to rodziny. W tamtych czasach piwa raczej się nie przewoziło, a jeśli już to na niewielkie odległości. Warzono je i sprzedawano na miejscu. Dlatego browar był przy gospodzie lub piwiarni.

Zmiany zaczęły następować w XIX wieku. Technologia warzenia piwa uległa unowocześnieniu, rosła liczba ludności, a zatem i potencjalnych piwoszy. Te tendencje nie dotyczyły tylko Słupska, były globalne.

Jak czytamy w „Dziejach Słupska”, książce autorstwa wybitnych historyków Teresy Machury, Józefa Lindmajera, Józefa Sporsa i Bogdana Wachowiaka wydanej w 1986 r., w latach 1812 – 1814 Słupsk posiadał 25 browarów, w połowie XIX wieku ok. 13-15, a w 1861 r. 7 browarów.

Na początku XX wieku browarów w Słupsku jest coraz mniej. Wynikało to z przemian gospodarczych i konsumenckich. Wygrywał ten, kto potrafił produkować (w przypadku piwa – warzyć) więcej i taniej. Coraz większe znaczenie miała umiejętność sprzedania swojego produktu, czyli to, co dziś nazywamy marketingiem. Znaczenia nabywały takie elementy, jak kształtowanie marki, czy wizerunek producenta. Jak choćby rozlewanie piwa do własnych butelek czy wyposażanie restauracji w kufle z logo browaru. Dziś takie działania są oczywistością, dawniej były nowością.

Do lat 20. XX wieku w Słupsku liczyły się cztery browary: Sternbrauerei, Bergbrauerei, Kronebrauerei i Qullebrauerei. Ten pierwszy (Stern, pol. gwiazda) to zakład, którego zabudowania do tej pory zajmują spory teren na rogu ulic Kilińskiego i Kaszubskiej. Browar powstał w 1857 roku z inicjatywy Richarda Haydemanna. Początkowo działał w innym miejscu Słupska. W obecnej lokalizacji zakład rozpoczął produkcję w 1872 r.

Browar przetrwał zawieruchę II wojny światowej i po jej zakończeniu produkcję piwa wznowiono, oczywiście pod nowym właścicielem, którym była Browarnicza Spółdzielnia „Praca”. Od 1950 r. browarem zarządzały Słupskie Zakłady Piwowarsko-Słodowe. Tak było aż do początku lat 90. kiedy browar sprywatyzowano i właścicielem stała się Spółka Akcyjna Brok. Choć jakość produkowanego piwa uległa znacznej poprawie, a marka Brok niemal „rządziła” na Wybrzeżu, to jednak pod koniec dekady firma przegrywała z konkurencją i na początku XXI wieku browar został zamknięty.

Do dziś istnieją także zabudowania innego browaru - Bergbrauerei (Berg, pol. góra). Stoją przy łączniku z ul. Kaszubskiej w kierunku Lasku Północnego. Browar często zmieniał właścicieli. Zbudował go w 1859 r. E. H. Schäffer. W latach 1902-1910 należał do Otto Manskego, a potem do Franza Conrada, który sprzedał zakład w 1920 r.

Browar Kronenbrauerei został założony w 1832 roku przez Wilhelma Beila. Zlokalizowany był przy ul. Kilińskiego w miejscu, gdzie obecnie jest Szkoła Podstawowa nr 7. Do początku XX wieku miał kilku kolejnych właścicieli. W 1907 r. został rozbudowany i unowocześniony. Po II wojnie światowej produkcji nie wznowiono. Działała tylko rozlewnia piwa. Natomiast niemal wszystkie urządzenia do warzenia piwa wywieziono do innych browarów w regionie. W latach 50. Zabudowania browaru rozebrano i w jego miejscu zbudowano szkołę.

Z kolei przy obecnej ul. Kozietulskiego od 1873 r. działał browar Quellbrauerei. Piwo tam warzone cieszyło się dobrą opinią. Zakład jednak nie podołał w walce rynkowej w większymi producentami piwa i latach 20. XX wieku zakończył działalność.

Do naszych czasów, oprócz zabudowań dwóch browarów, pozostało niewiele pamiątek po dawnym słupskim browarnictwie. Kilkadziesiąt przedmiotów – głównie butelek, ale także kufli, szklanek czy popielniczek – udało się zgromadzić Muzeum Miasta Słupska w Leśnym Kocie w Lasku Północnym. Te pamiątki zostały zdigitalizowane przez Bałtycką Bibliotekę Cyfrową działającą przy Miejskiej Bibliotece Publicznej w Słupsku.

Są jeszcze nieliczne stare zdjęcia tematycznie związane ze słupskim browarnictwem. Na kolejnych slajdach prezentujemy kilka z nich, a także kolekcję piwnych pamiątek z Muzeum Miasta Słupska (opisy muzeum).