Zbadaj się w trosce o swoje piękne i zdrowe piersi

Onkolodzy alarmują, że zaledwie 20 zachorowań na nowotwór piersi u pań jest diagnozowanych we wczesnym stadium. Aby zwiększyć ten odsetek, a tym samym dać kobietom szansę na jak najskuteczniejsze leczenie raka piersi, od kilkunastu lat prowadzi się w Polsce badania profilaktyczne. Niestety zainteresowanie nimi, a już szczególnie mammografią, jest bardzo niskie, mimo adresowanych do pań listów z Ministerstwa Zdrowia, Narodowego Funduszu Zdrowia czy konkretnych przychodni realizujących projekt badań profilaktycznych.

- Zainteresowanie wciąż nie jest na takim poziomie, na jakim byśmy sobie tego życzyli - przyznaje Paweł Pożdał z Miejskiego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Słupsku, który w miniony weekend zorganizował akcję profilaktyczną „Miejsce raka jest w wodzie“. - Wśród wielu pań, niestety nadal panuje przekonanie, że o chorobie lepiej nie wiedzieć.

Bezpłatną mammografię bez skierowania co dwa lata mogą zrobić wszystkie panie w wieku 50-69 lat, w którym to przedziale najczęściej zdarzają się zachorowania. Te badania finansuje NFZ. Jednak coraz częściej samorządy i przeróżne fundacje realizują programy umożliwiające badania i młodszym kobietom. Np. Słupsk od kilku lat płaci za badania USG piersi u słupszczanek w wieku 30-40 lat. Są one jednak limitowane i na ten rok pula badań, na które samorząd przeznaczył pieniądze, została wykorzystana. Panie nieobjęte programami profilaktycznymi mogą wykonywać badanie na podstawie skierowania.

Kto może zachorować

Ministerstwo Zdrowia wymienia czynniki, które mogą zwiększyć ryzyko zachorowania na raka piersi. To przede wszystkim region geograficzny - w Europie zachorowalność na raka piersi jest większa niż w Azji, wiek - najwięcej zachorowań występuje u kobiet po 50. roku życia (zagrożenie nowotworem wrasta wraz z wiekiem) oraz obciążenie genetyczne - występowanie raka wśród najbliższych krewnych (pierwszy stopień pokrewieństwa - matka, siostra, córka) szczególnie przed 40. rokiem życia.

Na wyższe ryzyko zachorowania mają też wpływ wiek pokwitania i przekwitania - wystąpienie pierwszej miesiączki przed 12 rokiem życia oraz początek menopauzy po 54 roku życia, brak potomstwa - ryzyko jest większe u kobiet, które nigdy nie rodziły oraz późne rodzicielstwo - ryzyko jest od dwa do trzech razy większe u kobiet, które pierwsze dziecko urodziły po 40. roku życia.

Nie bez znaczenia jest też wieloletnia hormonalna terapia zastępcza - stosowanie terapii w okresie menopauzy zwiększa ryzyko zachorowania na raka piersi o około 2,7 proc. na każdy rok jej stosowania; zbyt duża masa ciała, podwyższone BMI - największe ryzyko dotyczy kobiet, które znacząco przybrały na wadze po 18. roku życia.

Kobiety otyłe po menopauzie są dwa razy bardziej narażone na zachorowanie na raka piersi. Otyłość to także czynnik, który sprzyja przerzutom, ryzyko zachorowania zwiększa więc niewłaściwa dieta - nadmiar tłuszczów nasyconych (zwierzęcych) w diecie oraz nadmierne spożywanie alkoholu (30 - 60 gramów dziennie).

Gdzie możesz się przebadać

Badanie mammograficzne finansowane jest przez NFZ dla pań w wieku od 50 do 69 lat, które w ciągu ostatnich dwóch lat nie wykonywały badania mammo-graficznego. Mammografia to badanie, które za pomocą promieni rentgenowskich pozwala wykryć raka piersi we wczesnym stadium rozwoju - gdy leczenie jest dużo bardziej skuteczne.

Gdzie można je wykonać :

*Słupsk, przychodnia MZOZ przy ul. Tuwima 37, Zakład Rentgenodiagnostyki. Rejestracja w dni powszednie w godzinach 7.30-18, tel. 59 847 45 20. W przypadku rejestracji telefonicznej wymagany będzie numer PESEL Informację o terminie, w którym wykonano ostatnie badanie mammograficzne pacjentki uzyskają w rejestracji Zakładu RTG;

*Słupsk, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, ul. Hubalczyków 1 , pracownia mammografii w Zakładzie Diagnostyki Obrazowej (blok B, I piętro, pokój 174). Rejestracja osobista lub telefoniczna w godzinach 7 - 18 od poniedziałku do piątku pod numerami telefonu: 59 84 60 159, 59 84 60 160, 59 84 60 161. W dniu badania należy mieć przy sobie dokument z numerem PESEL oraz dokumentację z wcześniejszych badań mammograficznych;

*Słupsk, Centrum Zdrowia Salus, ul. Zielona 8, tel. 59 848 90 00 oraz numer bezpośredni 722 149 403;

*Mammobusy w Słupsku: 26 października w godz. 9-17, przy markecie Netto, ul. Małcużyńskiego 3, 27 października w godz. 9-17 przy sklepie Kaufland, ul. Hugo Kołłątaja 25, 20 listopada w godz. 9-17, przy markecie Netto, ul. Małcużyńskiego 3, 10 grudnia w godz. 9- 17 przy sklepie Kaufland

*Mammobusy stacjonujące w regionie słupskim: 27 października w Kobylnicy w godz. 9-17 przy Urzędzie Gminy ul. Główna 20, 28 października w Ustce w godz. 9-17 przy Ośrodku Sportu i Rekreacji, ul. Grunwaldzka 35, 28 października w Dębnicy Kaszubskiej w godz. 9 -17 przy Urzędzie Gminy, ul. Zjednoczenia 16a, 19 listopada w Potęgowie w godz. 9-17, przy Zespole Szkół, ul. Szeroka 16, 20 listopada w Ustce w 9-15 przy Ośrodku Sportu i Rekreacji, ul. Grunwaldzka 35, 28 listopada w Potęgowie w godz. 09-17 przy Zespole Szkół, ul. Szeroka 16.

#ważna liczba
25 procent. O tyle procent badania mammografii mogą zmniejszyć umieralność z powodu raka piersi w grupie kobiet w wieku 50-69 lat.

#od lekarza
Na badania piersi kierują onkolog i ginekolog

Wyniki badań dowodzą, że kobiety, które regularnie wykonują mammografię, dużo rzadziej umierają z powodu raka piersi. Panie, które ze względu na wiek nie uczestniczą w programie profilaktycznym, mogą wykonać bezpłatne badanie piersi na podstawie skierowania wydanego przez lekarza ginekologa, onkologa przyjmującego w ramach ubezpieczenia zdrowotnego. O tym czy pacjentka powinna mieć wykonane USG czy mammografię, decyduje lekarz.

tekst Monika Zacharzewska